Hoog aan de hemel stond de zon. Schijn ik eigenlijk wel goed? dacht hij. Hij wist dat nooit zeker. Nu eens scheen hij wat harder, dan weer wat zachter. Maar of het goed was? De hele dag dacht hij daarover na. (…) Soms verschenen er wolken die voor hem gingen hangen. Dan dacht hij: wat nu? en krabde met zijn stralen achter zijn gloeiende achterhoofd. O ja, dacht hij kortere of langere tijd later. Tevoorschijn komen, ik moet tevoorschijn komen, dat is waar ook.
Toon Tellegen (uit: De genezing van de krekel)
Tevoorschijn komen. Sinds ik een paar maanden geleden dat prachtige boekje van Toon Tellegen, waaruit bovenstaande passage komt, weer eens las blijven die woorden steeds in me terugkomen. Ik moet tevoorschijn komen. Is dat niet precies waar stembevrijding over gaat?
Voor mijzelf is tevoorschijn komen nog altijd een heel leerproces. Ik denk wel eens dat ik stembevrijding dan ook vooral voor mezelf heb uitgevonden. Of nou ja, uitgevonden, ik heb het woord ooit bedacht, maar natuurlijk niet het verlangen dat dat woord tracht te beschrijven. Het verlangen dat in ieder mens zit om gekend te worden, om zichzelf naar buiten te kunnen brengen in waarachtigheid en om daarin gezien en gehoord te worden, contact te voelen. Ik ervaar dat als een eindeloos leerproces, waarin steeds weer iets bevrijd wordt, dat betekent: iets wat eerst vastzit kan gaan stromen. Dat moment van bevrijding is altijd weer verrassend en vervullend in z’n waarachtigheid.
Schijn ik wel goed genoeg?
Zoals Toon Tellegen de zon de vraag schijn ik wel goed genoeg? in de mond legt is het ineens een vertederend zinnetje geworden. Maar die vraag gaat ook over jou en mij, lees die hele passage hierboven nog maar eens alsof hij niet over de zon maar over jou gaat. Herken je iets? Ik ken die vraag zelf maar al te goed, van jongs af aan is mijn handelen door die vraag gestuurd. O, wat heb ik goed m’n best gedaan. Op school, in de kerk, bij de meisjes, waar eigenlijk niet? En wat heeft het jaren gekost om er langzaam maar zeker achter te komen dat het daar toch niet om ging. Dat er onder die laag waaraan ik mijn identiteit ontleende een andere laag schuilging, of eigenlijk: een heleboel andere lagen, ik ontdek er nog steeds nieuwe. Dat is bevrijdend – en soms ook pijnlijk of schaamtevol, omdat de eerdere onwaarachtigheid dan aan het licht komt. Maar ik kom tevoorschijn, ik word steeds iets transparanter, voor mezelf en voor m’n omgeving. En terwijl daardoor m’n identiteit brozer wordt groeit paradoxaal genoeg m’n autonomie. Maar er is nog een paradox: terwijl m’n autonomie groeit ga ik meer open, hoef ik minder te beschermen, kan ik meer delen.
Nu even een mega-stap. Want ik ben niet de enige, gelukkig. Ik denk dat dit transformatieproces zich in de hele mensheid aan het afspelen is en dat we daar hoop aan kunnen ontlenen. We kijken aan tegen problemen die onmogelijk groot zijn voor ieder van ons, met de klimaatcrisis als een van de meest bedreigende. Daar kun je heel ontmoedigd van raken. Het zijn problemen die roepen om heel veel en ook heel praktische oplossingen. Maar tegelijk moet er iets anders gebeuren: we moeten op allerlei fronten leren inleveren en dat gaat pijn doen. Ik denk dat we dat alleen zullen kunnen als we groeien in bewustzijn. En precies dat is ook gaande – al is dat niet het eerste wat je ziet als je naar het journaal kijkt en de kranten leest. Die bewustwording gaat over de kostbaarheid van ieder mens en van al het leven op aarde. Dat kan alleen maar beginnen bij onszelf, wat egoïstisch klinkt, maar het niet is. Want iedere keer als je je eigen kostbaarheid kunt omarmen en ermee naar buiten durft te komen ontstaat er meteen ook de ruimte om de ander in z’n goedheid en schoonheid te kunnen zien. Dit gaat wezenlijk om het op waarde schatten van wat er in ons leeft, en wel van álles wat er in ons leeft. Alles wat je in jezelf ervaart en wat anderen in zichzelf ervaren verwelkomen, zonder selectief te hoeven zijn.
Vertel me erover
Dit proces is een traag proces. Tevoorschijn komen leer je niet uit een goed leerboek, je leert het door het te doen, het is ervaringsleren. Je zet een stapje, en nog een stapje, het lijkt soms niet op te schieten, maar als je af en toe omkijkt zie je toch vooruitgang. En dan ineens zet je een grote stap, waarmee je jezelf verbaast. Intussen kijk je om je heen en zie je dat je niet alleen bent, ook anderen zetten stappen. Je opent je, je wordt ontvankelijker, je verzacht je ogen en je oren, je gaat beter kijken en luisteren. Of zoals de schrijfster en journaliste Caitlin Moran onlangs in een interview beschreef: ‘Het belangrijkste dat ik geleerd heb, is om niet bang te zijn voor verdriet. Vroeger zei ik: 'Kom op, het komt wel goed.' Nu zeg ik tegen mensen die verdrietig zijn: 'Je bent verdrietig, dat spijt me zo, vertel me erover.'
Je kunt behoorlijk ontmoedigd raken van de enorme problematiek waar de mensheid voor staat. Maar raap je moed bij elkaar en kom tevoorschijn. Misschien niet met een grotere auto, nieuwe schoenen of een stellige opinie – al kan dat een fase zijn die je onvermijdelijk eerst door moet. Kom tevoorschijn in waarachtigheid. Kom tevoorschijn met je eigen lied, zoals het in jou leeft. Ja, zingen kan daarin wonderen voor je doen, het kan een prachtige oefening zijn in het loslaten van je schijn-identiteiten, het vergroten van je eigen autonomie en het je echt openen voor anderen.
Schijn ik eigenlijk wel goed?
Zing ik eigenlijk wel goed?
Tevoorschijn komen, ik moet tevoorschijn komen, dat is waar ook.
Je bent van harte welkom,
Jan Kortie
PS1 Verlang je ernaar om weer met z'n allen te zingen? We zijn er nog steeds voorzichtig in. Maar volgende week zetten we weer een stap: Anna presenteert dan haar nieuwe EP, in een meezingconcert. Er is een beperkt aantal kaarten voor deze feestelijke avond in de ruime kerkzaal van Vrijburg, hieronder meer info.
PS2 Ook heten wij een nieuwe stembevrijder (terug) in ons midden: Erica Nap! Lees hieronder meer.
Meezing concert Anna Fernhout zaterdagavond 11 september, Amsterdam
georganiseerd door Heartfire
Zingen, samenzijn en bezinning. In de fijne sfeer van de ruime kerkzaal in Vrijburg geeft Anna een concert samen met drie muzikanten, waaronder stembevrijder en violiste Isabel Watson. Neda Boin, ook stembevrijder, opent het concert met een paar van haar liedjes. Vanaf deze datum is Anna haar nieuwe EP uit 'Haast je niet, vier het leven'. Vier je met ons mee? De muziek van haar eerste EP beluister je hier via Spotify.
Het Lied van de Latifa
een serie met Marjo Brenters
vanaf 27 oktober 2021
Vanaf 27 oktober start Marjo een nieuwe serie waarin ze deelnemers brengt bij hun eigenheid, hun talent en hun zingen. Het zullen vijf middagen in Amsterdam en twee online Zoombijeenkomsten zijn. Marjo maakt hierbij gebruik van verschillende vormen: zingen, schrijven, delen en reflecteren.
De Stem van Intimiteit
Weekend voor vrouwen
met Sarah Jens & Anna Fernhout
Met heel veel plezier heten we Sarah Jens weer terug! Na een sabbatical van een jaar stapt ze na de zomer weer terug in ons Centrum.
Van 5 t/m 7 november geeft zij dit weekend voor vrouwen met Anna Fernhout.
Cacao ceremonie 28 nov 2021 Nieuwe stembevrijder in ons centrum! zondag 28 nov 2021, Baarn
Met heel veel plezier introduceren wij Erica Nap (terug) in ons midden. Erica was jaren geleden docent in onze opleiding, waarna ze haar eigen pad is gegaan als ondernemende stembevrijder met haar eigen school. Nog steeds gaat zij haar eigen pad en we zijn blij dat ze zij met haar eigenheid en talent onder de vlag van ons centrum ook activiteiten wil aanbieden. Weet je welkom bij haar Cacao ceremonie, waar ze je uitnodigt in de openende werking van zingen en cacao.
Zingen Verbroedert
Zaterdag 6 november workshop voor mannen met Alexander Poels
Ode an die Freude Opleiding tot Stembevrijder® Zeventiende jaargang
De nieuwe 1e jaarsgroep voor onze opleiding zit bijna vol. We zijn de laatste hand aan het leggen aan het vormen van deze nieuwe groep eigenzinnige mensen.
Wil jij eigenlijk dolgraag instromen? Onze groep maken we halverwege september definitief.
Je kunt een mailtje sturen naar: info@centrumvoorstembevrijding.nl
Podcast
Interview met Anna Fernhout
door Eva Kaldenbach
Eva vertelt:
"In dit interview met Anna hebben we het over de kracht van stembevrijding: het uiting geven aan je gevoel zonder het 'verhaal', de schoonheid van (opr)echte gevoelens/emotie, hoe we meer verbinding kunnen ervaren door juist níet met elkaar te spreken, hoe we meer lichtheid kunnen ervaren, dat het leven 'en - en' is en dat er nooit iets 'mis' gaat in wat we ervaren.
Thuispakket ZING! Dagelijks je stem bevrijden Een video voor jou
Het thuispakket ZING! stimuleert je om van zingen een dagelijkse beoefening te maken, zodat je kunt ervaren wat de levendige en bekrachtigende werking daarvan is. Elke week krijg je toegang tot video's van Anna Fernhout en Jan Kortie vol inspiratie en zangtips om je die week op weg te helpen. Ook vind je muziekvideo's waarbij je kunt meezingen.
Benieuwd naar het hele programma?