Ik ben een verschrikkelijk verdrietig én gelukkig mens tegelijk (Suzanne)
Bovenstaande zin las ik een paar jaar geleden in een ontroerend mailtje dat ik toegestuurd kreeg door Suzanne, een afgestudeerde stembevrijder, die een aantal jaar daarvóór een van haar kinderen, een tienerdochter, verloren had. Af en toe hoor ik van haar, dan schrijft ze iets over hoe het met haar gaat, en over haar muziek en hoe ze daardoor geholpen wordt. Mij raakt dat steevast. Ik moest daar nu weer aan denken omdat ik het in deze column wil hebben over verlies. We naderen immers Allerzielen en dat is traditioneel het moment bij uitstek om in gezamenlijke rituelen stil te staan bij dierbaren die ons ontvallen zijn. Die rituelen hebben we nodig, ze helpen ons om te gaan met ons verlies en ze helpen ons om te voelen dat we daarin niet alleen zijn.Wegstoppen is duur We leven in een wereld die het nogal moeilijk heeft met verlies en doet alsof geluk en verdriet elkaar uitsluiten. Onze maatschappij is dol op winnaars en levert eindeloos veel afleidingsmogelijkheden aan wie z’n verlies liever wil ontlopen. En wie wil dat nou niet? Dus we hebben het druk, we laten ons verleiden tot consumeren, tot verdoven, tot tal van oppervlakkigheden. Verliezen is niet fijn, verlies voelen is onaangenaam. Je zou kunnen zeggen: we leren in onze welvarende wereld niet meer hoe we er gezond mee moeten omgaan. Het woord ‘loser’ is tot een van onze meest pijnlijke scheldwoorden geworden. Opmerkelijk en veelzeggend, nietwaar? Maar de prijs van het wegstoppen is hoog: we worden er eenzaam van.
De herfst hoort erbij Maar vroeg of laat wordt iedereen het, een loser, een verliezer. Niemand komt dit leven door zonder verlies te leiden, het leven is voor niemand uitsluitend een succesverhaal. Alles in de natuur gaat cyclisch: kijk maar om je heen en je ziet hoe in de herfst de bomen hun blaadjes verliezen. Laten we dus leren om goeie losers te worden. Laten we ons hart openzetten, ook als dat pijn doet. En laten we elkaar daarbij tot steun zijn. Niet met: het komt allemaal goed, maar met: ik ben bij je.
Dat brengt me terug bij het mailtje van Suzanne. De zin die ik er hierboven heb uitgelicht maakte deel uit van een alinea die ik graag in z’n geheel met je deel. Ze schreef: ‘Wat een last kan het worden als je je leven tot een ‘succes’ moet maken, of als ‘Ik’ helemaal uit de verf moet zien te komen. En wat een zegen dat er zich een andere ruimte kan openen in mijn nederlagen. Mijn ‘geloof’ is daarmee ook gegroeid, merk ik. Er zijn momenten van onconventioneel geluk, dwars door het niet-slagen heen. Ik ben een verschrikkelijk verdrietig én gelukkig mens tegelijk. Had nooit gedacht dat dat in mij kon passen, maar de ruimte blijkt ‘mij’ ver te overstijgen. Hoe heerlijk om dit in het zingen, vooral het samen zingen, zo te kunnen ervaren.’
Zingen, rouwen én vieren Dat gaan we dus doen, rond Allerzielen. In een nieuw en tegelijk oud ritueel bezingen we de namen van onze dierbaren die we missen. We zingen samen, we rouwen én we vieren. Misschien zijn we wel verdrietig én gelukkig.
Je bent van harte welkom, dat snap je.
Jan Kortie
PS Je bent natuurlijk ook van harte welkom bij al die andere activiteiten die we organiseren waar je je stem, je muziek steeds weer verder kunt bevrijden of hervinden. Of waar je gewoon heerlijk wil zingen. Hieronder tref je een selectie uit dat aanbod aan.
