Marjo Brenters

Stembevrijder en schrijver

Geeft: Naar Binnen en Naar Buiten (Breda en Amsterdam), Zielsveel zingen (mantra-avond in Breda), staflid retraite ‘Het Lied van de Stilte’.

En dat was tijdens het zingen dat je die ervaring had?
Ja, en daarna. Ik behield dat eigenlijk. Het draaide iets om in mij.

Kun je beschrijven wat er dan openging, of wat er dan gebeurde?
Wat er gebeurde, was dat mijn hart en mijn stem opengingen. En daarmee opende zich een veld van mogelijkheden. Er ging echt iets verschuiven.

Pas in de loop van het tweede jaar van ‘Ode an die Freude’ werd duidelijk dat het een opleiding tot stembevrijder zou worden. Jij begon er dus aan niet om stembevrijder te worden?
Nee, ik was blij met mijn werk als tekstschrijver, was daar helemaal niet op uitgekeken. Maar in het tweede jaar moesten we bepalen: wil ik een stembevrijder zijn? Voel ik mij een stembevrijder? We waren toen nog met zijn vieren over dat tweede jaar en alleen Sarah Jens en ik hebben daar ‘ja’ op gezegd. Ik voelde: ik heb hier iets in te doen. Dat stond nog helemaal los van welke vorm het zou aannemen, daar had ik nog geen beeld bij. Ik vond het gewoon zelf erg leuk en ging ook steeds lekkerder zingen.

Toen was je afgestudeerd stembevrijder en was je nog een aantal jaar werkzaam als tekstschrijver. Was stembevrijding iets wat je er destijds gewoon bij deed?
Ja, ik heb het een hele tijd naast elkaar gedaan. Geleidelijk aan heeft stembevrijding het overgenomen. Ik heb lange tijd gedacht: ik moet een keuze maken, maar dat kon ik alsmaar niet. Toen is de keuze voor mij gemaakt, omdat het energetisch op die manier ging.

En nu, ben je 100% stembevrijder, of ben je ook nog tekstschrijver?
Ik ben ook schrijver, maar niet meer in opdracht.

Wat schrijf je dan nu?
Ik heb een boek geschreven over stembevrijding, dat kon niet uitblijven natuurlijk! Deze wordt waarschijnlijk dit jaar uitgegeven.

Vertel eens?
Nou ja, ik ben wel echt een schrijver. Het is iets wat ik niet kan laten. En de afgelopen tien jaar heb ik mij verdiept in het transformatiewerk. Na de opleiding tot stembevrijder heb ik de Pulsar Academie gevolgd. Daar ben ik heel erg enthousiast over. Ik kan niet meer anders dan op die manier in het leven staan en zo mijn werk doen. En ik wil mijn ervaringen daarmee beschrijven.

Wat is dat dan voor manier van leven?
Het heeft alles te maken met bewustzijn. Waar ben ik eigenlijk voor? En dat dan ook in de praktijk proberen te brengen. Daar is natuurlijk veel over te zeggen, dat doe ik dan ook in mijn boek. Wat ik van mijn Pulsaropleiding o.m. leerde is dat wij mensen bedoeld zijn om te scheppen. Dat we niet alleen maar een schepsel zijn, een resultaat, maar ook zelf een schepper. Wij maken met elkaar de wereld zoals hij is. We hebben allemaal een bijdrage. Allemaal op onze eigen manier. Dat je niet afwacht, maar bezig blijft, in beweging blijft, de dingen doet waar je hart sneller van gaat kloppen. Waar je voor bedoeld bent. Ik ben op dit moment veel bezig met het zinnetje: heb de moed om oorzaak te zijn. Dus niet alleen maar gevolg te zijn van wat je overkomt. Of van je baan, je baas of je relatie. Dat je zelf de oorzaak durft te zijn.

Is dat ook wat je probeert te faciliteren als je stembevrijding geeft?
Ja, zeker. Ik wil mensen daar bij brengen. Je kan ook stembevrijding geven om mensen bij een vrijere stem te brengen zonder dat je het over dit soort dingen hebt. Maar voor mij is het wezenlijk dat ik mensen in contact probeer te brengen met wie ze ten diepste zijn. Dat kan in langere cursussen of trainingen natuurlijk beter dan in een workshop van een dag.

Is dat waar stembevrijding voor jou over gaat, over je eigen natuurlijke stem ontdekken?
Ja, eigenlijk wel. De stem is het meest eigene wat we hebben als expressiemiddel. Als mensen hun natuurlijke stemgeluid ontdekken komt er essentiële informatie mee. Je hoort iemand echt zoals hij is. Je kijkt als het ware echt even in zijn of haar ziel. En die persoon zelf ook. Dat is heel ontroerend voor de zanger zelf én voor de mensen die daar getuig van zijn.

Hoe zou jij aan iemand beschrijven wat stembevrijding is?
Ik zou bijna zeggen een way of life. Het gaat over het bevrijden van je stem uit bevangenheid, of wat daar allemaal boven op is komen te liggen in de loop van je leven. Er kan veel vergelijking in zingen zitten. Jezelf bevrijden van gedachten en overtuigingen daarover, daar gaat het over. Of beter gezegd: de pijn die onder je overtuigingen ligt meenemen in je zingen, dus alles inclusief maken. En dat gaat veel verder dan zingen!

Gaat stembevrijding voor jou vooral over ‘je stem bevrijden’ of over bevrijding toelaten in je leven ‘met de stem als middel’?
Het gaat absoluut over het laatste voor mij. De stem is eigenlijk een middel om jezelf verder te bevrijden van elke vorm van bevangenheid. Om steeds meer te worden wie je bent, je eigenheid steeds meer toe te laten. Dat is een hele weg. Ik geloof echt dat de wereld er beter van wordt als iedereen zou zingen. Als iedereen zichzelf zodanig zou kennen dat hij ook zijn gedoe in zingen zou leren kennen, en als dat maar allemaal geluid kan krijgen dan ben je al vrijer aan het zingen. Als alles er mag zijn, als je steeds meer oorzaak durft te zijn van je eigen leven, dan maak je steeds vrijere keuzes, je kiest steeds meer voor waar jij voor bent. Los van hoe het hoort, van sociale eisen.

En zou je zeggen dat je dit meeneemt in jouw stembevrijderschap, dat je dit onderzoekt met deelnemers: waar ben jij voor bedoeld?
Ja, steeds meer. Ik ontwikkel nu een programma om in Italië te gaan geven. Daarin is dat heel nadrukkelijk een uitgangspunt, dat ik na een week zingen en schrijven mensen naar huis wil laten gaan met een idee of een beeld van: hier ben ik voor bedoeld. Dit is wie ik ten diepste ben.

Jij combineert dus schrijven en stembevrijding?
Ja soms wel, ook in het programma ‘Het Lied van jouw Leven’ combineer ik schrijven en zingen. Het levensverhaal van de deelnemers is het uitgangspunt en daaromheen geef ik allerlei schrijfopdrachten. Welke keuzes heb je gemaakt? De schrijf- en zangopdrachten versterken elkaar. Je kunt bijvoorbeeld schrijven over waar je als kind blij van werd, en zingenderwijs contact maken met hoe dat voelde, alsof je weer kind bent. Dat gevoel zit nog steeds in jou. En zo kun je contact maken met waar je vandaan komt, wie je bent.

En waar ben jij voor bedoeld?
Ik ben een verlichter. Ik hoop mensen hun pad een beetje bij te lichten en daarmee ook te verlichten. De zwaarte en de duisternis hoeven niet weg, maar je kunt er met een lampje op schijnen en er zo licht in brengen.

En wat maakt jou uniek als stembevrijder?
Dat zijn natuurlijk de lastigste vragen…

En de leukste…
(Gelach) Voor wie? Voor de interviewer?

En voor de lezer!
Ik heb nu een stagiaire en die zei: wat ik mooi vind om te zien, is dat jij in je werk een elegante lichtheid hebt. Toen dacht ik: wow dat is wel heel mooi! Dat elegante weet ik niet zo goed, dat zijn haar woorden. Maar de lichtheid herken ik. Dat zit wel in mij. Ik heb een lichte toon. Ik heb ook een soort speelse kant denk ik. Bij mijn mantra-avonden in Breda, Zielsveel Zingen, hoor ik dat ook terug, dat het nooit zwaar wordt. Terwijl het wel ergens over gaat.

Wat zou je nog willen delen?
Dat gaat over contact. Ik ben erachter gekomen dat je nog zo vrij en lekker aan het zingen kunt zijn, maar als je geen contact met je medezanger of medemens hebt, dan kan het je nog steeds eenzaam maken. Ik denk juist dat je in het zingen, in dat opengaan, je wezenlijk contact kunt ervaren. Dat is enorm kostbaar en verbindend en geeft mij ook altijd meer dan ik kan zeggen in woorden. Dat is een andere dimensie. Als ik Zielsveel geef dan gebeurt er iets, hoe zeg je dat, buiten de grenzen van het kenbare. Het mysterie eigenlijk. Ik word er wel verlegen van als ik dit soort dingen zeg.

Als je wat voor dingen zegt?
Nou, als het over het mysterie gaat. De grotere dimensies, dat vind ik moeilijk om daar hardop woorden aan te geven, terwijl ik er wel contact mee kan maken.

En dan voel je je verlegen omdat je de juiste woorden niet kunt vinden..?
Nou, dat weet ik niet, het is meer een soort van, doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.

Zo van je mag niet over dat soort grootste dingen praten, wie ben jij nou?
Ja precies. In de Zang- en Stilteretraites met Jan heb ik voor het eerst ervaren dat zingen mij echt in een andere dimensie, een andere laag kan brengen. Contact met andere mensen en met wat niet meer menselijk is, wat groter is dan wij zelf. En doordat we in de retraite als stafleden de hele tijd meezingen gebeurt er in onszelf ook van alles. Ik had nooit heel makkelijk contact met mantra zingen. Door de retraites ben ik pas de werking gaan voelen van langdurig mantra’s zingen. Gewoon zingen met elkaar. Toen dacht ik: dit is zo geweldig, dit wil ik gaan doorgeven. Ik was er klaar voor mijn eigen mantra-avonden te geven en dat werd ‘Zielsveel Zingen in hartje Breda’. Heerlijke avonden waarop fantastisch gezongen wordt!

Kun je daar iets meer over beschrijven, dus bij de retraite heb je ervaren dat je in een andere laag kwam..
Ik kan me één moment herinneren dat ik heel fysiek kon voelen dat ik met mijn voeten helemaal vastgeklonken in de aardbodem stond en als een elastiek helemaal naar de hemel ging. Ik voelde een soort verticale lijn in mezelf die echt tussen hemel en aarde gespannen was. Alsof ik mezelf alleen maar daaromheen in trilling hoefde te brengen. Ik was die snaar en ik hoefde alleen maar te trillen, meer hoefde er niet. Een soort, tja… daar heb ik dus geen woorden voor. Ik hoefde niks te doen. Het gebeurde.

Ik was benieuwd wat je daarmee bedoelde, jezelf in trilling brengen?
Nou, dus door te zingen. Door me te laten meevoeren door wat er daardoor in trilling gebracht wordt in mezelf.

Zingen is voor jou dus ook een manier om toegang te krijgen tot een diepere verbinding met het leven?
Ja, dat kan een manier zijn, maar het is geen middel tot een doel. Je kunt dat nooit afdwingen. Je kunt je er wel voor openen en dan kan het misschien gebeuren. En het zingen van mantra’s helpt daarbij.

Is mantra zingen voor jou stembevrijding?
Ja, dat staat niet los van elkaar. Sowieso vind ik stembevrijding niet een losstaand iets. Elk zingen is stembevrijding als je je durft bewust te worden van wat zich afspeelt in jou. Anders scheiden we al die dingen zo af. En natuurlijk is dat nodig om duidelijk te maken wat wij doen als werk, maar voor mij is geluid maken en zuchten en steunen al zingen. Schreeuwen ook soms. En stil zijn ook.

En stil zijn?
Dat is ook een vorm van zingen. Heel stil zingen.

Die mag je uitleggen, stilte als vorm van zingen?
Zingen en stilte kunnen alleen maar bestaan bij de gratie van elkaar. Dus dat hoort heel erg bij elkaar. Ook stil durven zijn en inademen en kijken of er dan geluid uit je wil komen, of je stem iets wil, dat is ook een manier van zingen. Wachten, je niet mee bemoeien, je stem zelf het werk laten doen. Het blijft altijd spannend om dat te durven toelaten.